Các Phương Pháp Tiệt khuẩn : Hấp ướt, hấp khô, Plasma, Ethylene oxide

6.4 Tiệt Khuẩn ( Tiệt trùng )

6.4.1 Nguyên tắc tiệt khuẩn

Tất cả dụng cụ thiết yếu tiếp xúc với mạch máu, niêm mạc không nguyên vẹn hay những nơi vô trùng trên cơ thể, phải được tiệt khuẩn. Tiệt khuẩn nghĩa là sử dụng một quy trình vật lý hay hóa học để diệt tất cả các dạng vi khuẩn, bao gồm cả các nội bào tử vi khuẩn đề kháng cao.
Tiệt khuẩn là một quy trình, và phải tuân theo các quy trình phù hợp để đạt được và duy trì độ tiệt khuẩn. Ngoài ra, có nhiều loại chất khử khuẩn hoá học được dùng như chất tiệt khuẩn khi ở nồng độ cao hơn và thời gian tiếp xúc dài hơn tuỳ theo hướng dẫn của nhà sản xuất. Những chất khử khuẩn này được sử dụng để tái xử lý các dụng cụ dùng lại không chịu nhiệt.
Để đảm bảo tiệt khuẩn đúng cách, nhân viên y tế phải tuân theo các khuyến cáo của nhà sản xuất. Qui trình tiệt khuẩn hàng ngày phải được ghi vào sổ bởi chính nhân viên thực hiện. Sổ này sẽ được xem lại từng qui trình và bất cứ trục trặc nào cũng phải được ghi nhận lại.

6.4.2 Phương pháp tiệt khuẩn

Những phương pháp tiệt khuẩn bằng máy thường được sử dụng trong bệnh viện:

Hơi nóng ẩm bằng autoclave;
Tiệt khuẩn bằng khí (sử dụng ethylene oxide hay formaldehyde);
Tiệt khuẩn bằng Plasma
Hơi nóng khô

Ưu điểm và nhược điểm của các phương pháp tiệt khuẩn được mô tả ở bảng 6-4.
Bảng 6-4: Ưu và nhược điểm của các phương pháp tiệt khuẩn

Phương pháp	Ưu điểm	Nhược điểm
Tiệt khuẩn bằng hơi nước	An toàn cho môi trường và nhân viên y tế Thời gian tiệt khuẩn ngắn Không độc, không tốn kém Không cần thông khí	Hiệu quả tiệt khuẩn bị suy giảm do khí đọng, dụng cụ ướt nhiều và chất lượng thấp của hơi nước. Làm hư hại các bộ phận nhạy cảm với nóng và ẩm .
Tiệt khuẩn bằng hơi nóng khô	Độ ăn mòn thấp Xuyên sâu vào chất liệu An toàn cho môi trường Không cần thông khí	Cần thời gian tiệt khuẩn dài Các bộ phận nhạy cảm với nhiệt có thể bị hư hại
100% ETO	Xuyên qua vật liệu đóng gói và nhiều loại nhựa Thích hợp với hầu hết vật liệu y tế Giám sát và vận hành đơn giản	Cần thời gian thông khí, do đó cần thời gian tiệt khuẩn dài Phòng tiệt khuẩn nhỏ ETO là chất độc sinh ung thư và dễ cháy Bình chứa ETO cần cất giữ trong kho chứ chất lỏng dễ cháy
Tiệt khuẩn bằng Hydrogen peroxide plasma	Nhiệt độ thấp Thích hợp với dụng cụ nhạy cảm với nhiệt Không cần thông khí An toàn cho môi trường và nhân viên Không có chất cặn độc hại Vận hành, lắp đặt và giám sát đơn giản	Không thể tiệt khuẩn Cellulose, đồ vải và chất lỏng. Không tiệt khuẩn được dụng cụ ống có một đầu bít thì Phòng tiệt khuẩn nhỏ
Formaldehyde	Formaldehyde không dễ cháy hay dễ nổ Thích hợp với hầu hết vật liệu y tế	Khả năng tồn dư formaldehyde trên bề mặt Formaldehyde độ và gây dị ứng Cần thời gian tiệt khuẩn dài Thời gian qui trình dài do phải loại bỏ formaldehyde sau khi tiệt khuẩn

6.4.3 Hướng dẫn điều chỉnh nhiệt độ và thời gian tiệt khuẩn

Máy hấp ướt (autoclave)
121oC trong 30 phút cho dụng cụ có gói hay 20 phút cho dụng cụ không gói với áp suất 1036 Bar
Tiệt khuẩn nhanh: 134oC trong 4 phút với áp suất 2026 Bar
Máy hấp khô
170oC trong 2 giờ
180 oC trong 1 giờ
Máy Ethylene oxide
Nồng độ khí: 450-1200 mg/l
Nhiệt độ: 29-65 oC
Độ ẩm: 45-85%
Thời gian tiếp xúc: 2-5 giờ
Máy tiệt khuẩn bằng Plasma (Sterrad)
Nhiệt độ: 50-55oC
Thời gian một chu kỳ: 55- 75 phút

6.4.4 Duy trì sự tiệt khuẩn

6.4.4.1 Đóng gói

Dụng cụ cần tiệt khuẩn nên được đóng gói đúng cách trước khi tiệt khuẩn. Việc đóng gói dụng cụ có tác dụng như một hàng rào đối với vi sinh vật hay chất khác (ví dụ, bụi, động vật kí sinh) sau khi quá trình khử khuẩn hoàn tất, có độ bền với nhiệt, đủ độ mềm để cho phép gói kín, bọc lại và mở ra; không chứa thành phần gây độc hay thuốc nhuộm; đảm bảo giữ được tình trạng vô trùng của các dụng cụ được khử khuẩn và duy trì được tình trạng nguyên vẹn của gói đồ. Thời hạn bảo quản dụng cụ phụ thuộc vào loại giấy gói sử dụng.

6.4.4.2 Lưu trữ

Dụng cụ tiệt khuẩn phải được lưu trữ ở khu vực được bảo vệ, nơi dụng cụ hầu như không tiếp xúc với hơi ẩm, bụi, rác hay động vật ký sinh. Không nên dùng dụng cụ khi có nghi ngờ dụng cụ không vô khuẩn, như gói dụng cụ bị thủng, rách, hay bị ướt. Dụng cụ vô trùng mua nên được sử dụng trước khi hết hạn. Nên cấy vi trùng khi lâm sàng gợi ý nhiễm trùng liên quan đến dụng cụ.Việc lưu trữ và vận chuyển phải duy trì được độ tiệt khuẩn cho đến thời điểm sử dụng.

6.4.5 Giám sát quy trình tiệt khuẩn

Cần đánh giá cẩn thận tất cả các quá trình tiệt khuẩn với thời gian đều đặn. Nên kiểm tra hệ thống lọc xem có dò rỉ hay không. Các bộ phận tiệt khuẩn bằng khí nên được kiểm tra các yếu tố như nồng độ khí, nhiệt độ, và độ ẩm tương đối. Có ba phương pháp khác nhau để giám sát quy trình tiệt khuẩn:
Cơ học: biểu đồ, đồ thị thời gian và nhiệt độ
Hóa học: dây thử, giấy thử hay viên thuốc thử nhạy cảm thời gian/nhiệt độ và/hay độ ẩm
Sinh học: giấy thử hay chai thử chứa bào tử.
Giám sát cơ học và hóa học chỉ cung cấp các chỉ thị để đạt sự tiệt khuẩn có thể nhìn thấy được, như thời gian, nhiệt độ và áp suất. Chỉ có chỉ thị sinh học mới cho biết hiệu quả thật sự của qui trình tiệt khuẩn, là nhằm diệt tất cả vi khuẩn, bao gồm cả các bào tử. Thời khóa biểu kiểm tra sinh học qui trình tiệt khuẩn như sau:

Tiệt khuẩn hơi nước: ít nhất mỗi tuần, nhưng tốt nhất là mỗi ngày. Gói chứa dụng cụ implant nên được giám sát và bất cứ khi nào có thể, dụng cụ implant phải được kiểm dịch cho đến khi kết quả test chỉ thị sinh học có giá trị.
Tiệt khuẩn bằng ethylene oxide: mỗi gói tiệt khuẩn.
Tiệt khuẩn bằng hơi nóng khô: ít nhất mỗi tuần.

PatrickSteal 09 September, 2022 - 10:09 PM

Hear all, see all, say nowt, tak' all, keep all, gie nowt, and if tha ever does owt for nowt do it for thysen. https://spirifij375.net Don't trust anyone over thirty. Those who sleep with dogs will rise with fleas. You can have too much of a good thing. A nod's as good as a wink to a blind horse Link to proverb. Into every life a little rain must fall. Crime doesn't pay Link to proverb.

Đặng Thị Tường Vi 11 January, 2020 - 04:26 PM

Cho em hỏi : em hấp dụng cụ bằng máy hấp ướt autocla.sau khi hấp thì dụng cụ và hộp đựng dụng cụ bị ướt do tính chát bay hơi ngưng tụ lại.Tại em ko có máy sáy khô nên ko biết phải giải quyết như thế nào thì dụng cụ được vô khuẩn.Nếu dùng liền ngay thì những giot nước đó có gây ảnh hưởng gì ko a?Nếu dụng cụ để khoảng 2-3 ngày thì có nghuy cơ rét rỉ,dễ tái nhiễm khuẩn.xin mọi người chia sẽ cách xử lý,em xin được học hỏi.em cám ơn rất nhiều!